മുംബൈ ∙ ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക തലസ്ഥാനമായ മുംബൈയിൽ ഗതാഗത രംഗത്ത് ചരിത്രനാഴികക്കല്ലായി മാറുന്ന മുംബൈ മെട്രോ ലൈൻ–3 (അക്വാ ലൈൻ)ന്റെ മുഴുവൻ ഭാഗവും രാജ്യത്തിന് സമർപ്പിക്കപ്പെട്ടു. ഏകദേശം ₹12,200 കോടി ചെലവിൽ നിർമ്മിച്ച ആചാര്യ ആത്രേ ചൗക്ക്–കഫ് പരേഡ് ഭാഗമായ രണ്ടാം ഘട്ടം പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തതോടെയാണ് ഈ നേട്ടം സാക്ഷാത്കരിച്ചത്. ഇതോടെ മൊത്തം ₹37,270 കോടിയിലധികം ചെലവിൽ പണിത മെട്രോ ലൈൻ–3 പൂർണ്ണമായും യാത്രക്കാർക്കായി തുറന്നു.
33.5 കിലോമീറ്റർ നീളമുള്ള മുംബൈ മെട്രോ ലൈൻ–3 നഗരത്തിലെ ആദ്യത്തെ പൂർണ്ണമായും ഭൂഗർഭ മെട്രോ പാതയാണ്. കഫ് പരേഡ് മുതൽ ആരേ ജെവിഎൽആർ വരെയുള്ള ഈ പാതയിലൂടെ 27 മെട്രോ സ്റ്റേഷനുകളാണ് പ്രവർത്തിക്കുക. ദിനംപ്രതി ഏകദേശം 13 ലക്ഷം യാത്രക്കാർക്ക് ഈ പാത ഗതാഗത സൗകര്യം നൽകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഇതുവഴി മുംബൈയിലെ തിരക്കേറിയ റോഡുകളിൽ ഗതാഗത സമ്മർദ്ദം ഗണ്യമായി കുറയും.
പദ്ധതിയുടെ അവസാന ഘട്ടമായ 2B ഭാഗം നഗരത്തിന്റെ പ്രധാന ഭരണ, സാമ്പത്തിക കേന്ദ്രങ്ങളുമായി നേരിട്ടുള്ള ബന്ധം സ്ഥാപിക്കുന്നു. ബോംബെ ഹൈക്കോടതി, മന്ത്രാലയം, റിസർവ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ (RBI), ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച് (BSE), നരിമാൻ പോയിന്റ് തുടങ്ങിയ കേന്ദ്രങ്ങളിലേക്ക് സുതാര്യമായ ഗതാഗത സൗകര്യം ലഭ്യമാക്കുന്നുണ്ട്. കൂടാതെ, ഫോർട്ട്, കാലാ ഘോഡ, മറൈൻ ഡ്രൈവ് പോലെയുള്ള സൗത്ത് മുംബൈയിലെ പൈതൃക-സാംസ്കാരിക മേഖലയിലേക്കുള്ള യാത്രയും വേഗത്തിലും സൗകര്യത്തിലും കൂടുതൽ മുന്നേറും.
മെട്രോ ലൈൻ–3 റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനുകൾ, വിമാനത്താവളങ്ങൾ, മറ്റ് മെട്രോ പാതകൾ, മോണോറെയിൽ തുടങ്ങിയ ഗതാഗത മാർഗ്ഗങ്ങളുമായി കാര്യക്ഷമമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇതുവഴി നഗരത്തിനകത്തും അതിരുകൾക്കപ്പുറത്തും seamless connectivity ഉറപ്പുവരുത്തുന്നു. പ്രത്യേകിച്ച്, വിമാനത്താവളത്തിലെ അന്താരാഷ്ട്ര–ദേശീയ ടേർമിനലുകൾക്കിടയിലെ യാത്രാ സൗകര്യങ്ങൾ കൂടുതൽ എളുപ്പമാകും.
ഗതാഗത തിരക്ക് കുറയുന്നതിന് പുറമേ, കാർബൺ ഉൽസർജനം ഗണ്യമായി കുറയ്ക്കാനും മെട്രോ ലൈൻ–3 സഹായകരമാകും. ഏകദേശം 2.5 ലക്ഷം വാഹനയാത്രകൾ ദിവസേന കുറയുമെന്നാണ് കണക്കുകൂട്ടൽ. ഇതുവഴി വായു മലിനീകരണവും ഇന്ധന ചെലവും കുറയുകയും മുംബൈയുടെ പരിസ്ഥിതി നിലവാരം മെച്ചപ്പെടുകയും ചെയ്യും.
പദ്ധതിയുടെ സാങ്കേതിക മികവിനെയും പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദമായ ഡിസൈനിനെയും വിദഗ്ധർ പ്രത്യേകം പ്രശംസിക്കുന്നു. ആധുനിക സുരക്ഷാ സംവിധാനങ്ങളും യാത്രാസൗകര്യങ്ങളും ഉൾപ്പെടുത്തി ലോകോത്തര നിലവാരത്തിൽ പാത വികസിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. മുംബൈയുടെ വേഗതയേറിയ ജീവിതരീതിയ്ക്ക് പൊരുത്തപ്പെടുന്ന രീതിയിലാണ് പ്രവർത്തനക്രമം ആസൂത്രണം ചെയ്തിരിക്കുന്നത്.
പൂർണ്ണമായും പ്രവർത്തനക്ഷമമായ മെട്രോ ലൈൻ–3 വഴി നഗര ഗതാഗത സംവിധാനത്തിന് പുതിയ ഉണർവ്വും ദിശാബോധവുമാണ് ലഭിക്കുന്നത്. നഗരത്തിന്റെ വികസനത്തിനും സാമ്പത്തിക ചടുലതയ്ക്കും വലിയ പ്രചോദനമാകും ഈ പദ്ധതി. ലോകത്തിലെ പ്രമുഖ മെട്രോ നഗരങ്ങളിലൊന്നായി മുംബൈയെ ഉയർത്തിക്കൊണ്ടുവരാനുള്ള ഇന്ത്യൻ നഗര ഗതാഗത രംഗത്തിന്റെ ദൂരദർശിയായ ചുവടുവയ്പായാണ് മെട്രോ ലൈൻ–3 കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്.